Göktürk uydumuza İsrail engeli!
Türkiye’nin ilk keÅŸif gözetleme uydusu Göktürk’ün üretiminde Ä°srail krizi baÅŸ gösterdi.
İtalyan Telespazio şirketiyle ortaklaşa geliştirilen uydunun kritik parçalarından elektrooptik kameraların temininde sorun çıktı.
Ä°talyan ÅŸirketin kameralar için talepte bulunduÄŸu Ä°srail, “Göktürk, topraklarımızı görüntülemeyecek.” ÅŸartını öne sürdü. Türkiye’yi rahatsız eden bu ÅŸart, 270 milyon Euro’luk projeyi sekteye uÄŸrattı.
Mavi Marmara baskınıyla gerilen Türk-Ä°srail iliÅŸkilerinde bu kez de ‘Göktürk’ krizi patlak verdi. Türkiye’nin ilk keÅŸif gözetleme uydusu Göktürk-1 için 2009’da Ä°talyan Telespazio ÅŸirketiyle sözleÅŸme imzalandı. Ardından uydunun üretimi için çalışmalara baÅŸlandı. Fakat uydunun görüntü ve istihbarat toplamada kullanılacak kritik parçalarından elektrooptik kameraların temini için Ä°talyan ÅŸirket Ä°srail’in kapısını çaldı. Ä°srail hükümeti de bu stratejik parçaları bir ÅŸartla vermeyi kabul etti: “Göktürk, bizim topraklarımızı görüntülemeyecek.” Ä°srail’in bu talebi Ä°talya’yı zora sokarken, Türk tarafında da büyük rahatsızlığa neden oldu. Konuyla ilgili kaynaklar, sorunun henüz aşılamadığını ifade ediyor. Projenin, yaÅŸanan bu kriz nedeniyle öngörülen tarihte tamamlanamayacağı da gelen bilgiler arasında. Ä°srail, Türkiye’nin terörle mücadelede de kullanacağı Göktürk uydusu için açtığı ihaleye Ä°srail, IAI ÅŸirketiyle girmiÅŸ fakat Savunma Sanayi Ä°cra Komitesi’nin aldığı kararla elenmiÅŸti.
Savunma Sanayii MüsteÅŸarlığı tarafından yürütülen Göktürk KeÅŸif Gözetleme Uydusu Projesi kapsamında Ä°talyan Telespazio ÅŸirketiyle 16 Temmuz 2009’da sözleÅŸme imzalanmıştı. 270 milyon Euro’luk projede, öngörülen teslimat tarihi 2013. Göktürk uydu sistemi, özellikle Avrupa, Kafkaslar ve OrtadoÄŸu coÄŸrafyasında askeri istihbarat amaçlı yüksek çözünürlüklü görüntü elde edilmesine imkan tanıyacak. PKK’yla mücadelede Türkiye’nin elini güçlendirecek. Aynı zamanda orman alanlarının kontrolü, kaçak yapılaÅŸmanın takibi, doÄŸal afet sonrası en kısa sürede hasar tespiti, ürün rekolte tespiti, coÄŸrafi harita verilerinin üretilmesi gibi pek çok sivil faaliyet alanında da görüntü ihtiyacını karşılayacak. Proje, çok yüksek çözünürlüklü 1 adet elektrooptik keÅŸif gözetleme uydusu ve ilgili sabit ve mobil uydu yer istasyonu ve 5 tona kadar tüm uyduların entegrasyon ve testlerinin yapılacağı 1 adet test merkezini kapsıyor. Ana yüklenici Ä°talyan Telespazio ÅŸirketi. Yerli iÅŸ ortakları ise Aselsan, TÃœBÄ°TAK ve Ulusal Elektronik ve Kriptoloji AraÅŸtırma Enstitüsü (UEKAE). Göktürk uydusundan temin edilecek görüntüler uluslararası alanda pazarlanacak. Sigortalı olan uydunun başına, herhangi bir olumsuzluk gelmesi halinde ise ikinci uydu uzaya fırlatılacak.
Ä°haleyi alan Ä°talyan ÅŸirketin önemli ortaklarından biri Fransa’nın dev savunma ÅŸirketi Thales. Savunma kaynakları, bu firmanın Ä°srail’e karşı ‘üreteceÄŸimiz uydular sizin topraklarınızı gözetlemeyecek’ ÅŸeklinde genel bir taahhütte bulunduÄŸu bilgisini veriyor. YaÅŸanan krizin de buradan kaynaklandığı kaydediliyor. Ä°srail, herhangi bir noktada istenilen görüntülerin tespitini saÄŸlamada kritik önemi haiz bu ileri teknoloji içeren parçaları vermezse proje çıkmaza girecek. Söz konusu parçaların, Ä°srail topraklarını gözetlememe ÅŸartıyla verilmesine ise Türk tarafı ÅŸiddetle karşı çıkıyor.