Bu ampuller tasarruflu, ama ?
AB’nin akkor ampullerle ilgili düzenlemesinin ardından enerji tasarruflu ampul üreticilerine gün doÄŸmuÅŸtu. Peki, bir dönem yere göğe sığdırılamayan enerji tasarruflu ampuller ne kadar çevre dostu?
Enerji tasarruflu ampullerin sakıncaları sağladıkları enerji tasarrufu nedeniyle uzun süre göz ardı edildi. Çünkü enerji tasarruflu ampuller fazlasıyla tutumluydu, flüoresan lambalar gibi rahatsız edici titremeler yapmıyordu ve ömürleri biraz fazlaca abartılmış olsa da yine de akkor ampullere göre daha uzundu.
Ancak birçok kiÅŸi Brüksel’in akkor ampulle ilgili düzenlemesinin endüstrinin baskısı sonucu hayata geçirildiÄŸini düşünüyor. Bu görüşü savunanlardan biri de “Bulb fiction” yani “Ampul uydurmacası” adlı bir belgesel film çeviren Avusturyalı film yapımcısı Christoph Mayr. Mayr, “Filmin konusu aslında ne akkor ne de enerji tasarruflu ampuller. Asıl konu iÅŸleyiÅŸ… Akkor ampul yasağı AB vatandaÅŸlarının haklarına yapılmış benzeri görülmedik bir saldırıdır” yorumunu yapıyor.
Yağmurdan kaçarken doluya tutulduk
Enerji tasarruflu ampullerle birlikte Avrupalıların evlerine bol miktarda cıva da girdi. Enerji tasarruflu ampullerin beş miligrama kadar cıva içermesine izin veriliyor. Ancak cıvanın zerresi bile son derece zehirli. Bu nedenle sözde çevre dostu ampullerin pil gibi zehirli çöplerle birlikte ayrıştırılması gerekiyor. Fakat enerji tasarruflu ampullerin sadece yüzde yirmisi bu şekilde ayrıştırılıyor. Geri kalansa diğer çöplerle birlikte atıldığı için çevreye büyük zarar veriyor.
Viyana Teknik Ãœniversitesi Atom Enstitüsü’nden radyofizik uzmanı Georg Steinhauser, “Ben bu düzenlemenin çok büyük eksiklikleri olduÄŸunu düşünüyorum. Çünkü bir ampuldeki cıva miktarı ancak ampulün kırılarak açılmasıyla tespit edilebiliyor ve bu sırada gaz ÅŸeklindeki bileÅŸikler havaya karışıyor. Yönetmelikte bununla ilgili bir yorum yapılmamış. Bu analiz sonuçlarını dramatik bir biçimde deÄŸiÅŸtirebilecek sistematik bir hata yapıldığı anlamına geliyor” açıklamasını yapıyor.
‘Sonuçları en kısa sürede yayımlayacağım’
Steinhauser yaptığı araÅŸtırmaları bilimsel bir çerçeveye oturtur oturtmaz yayımlayacağını, çünkü Brüksel’in ampul düzenlemesiyle ilgili deÄŸerlendirmenin 2014 yılında yapılacağını belirtiyor. Steinhauser şöyle konuÅŸuyor: “Bana göre ne enerji tasarruflu ampuller için izin verilen en yüksek miktar olan beÅŸ miligram, ne de bir miligram cıva bile soluduÄŸumuz havaya karışmamalı. Bu kabul edilir bir ÅŸey deÄŸil.”
Cıvanın çevreye zararlarını kabul eden ve bundan hoÅŸnut olmadığını söyleyen çevre örgütü Greenpeace’den Niklas Schinerl ise, enerji tutumlusu ampuller sayesinde yılda 30 milyon ton karbondioksit tasarruf edildiÄŸine vurgu yapıyor.
1 Eylül 2012 tarihinden itibaren Avrupa’da akkor ampul satılamayacak ve AB sınırları içinde sadece C sınıfı enerji tasarrufu belgeli ampullerin satışına izin verilecek.